Çocuğunuzun Bacakları Ağrıyor mu? Büyüme Ağrısı mı, Yoksa Daha Ciddi Bir Sorun mu?

Çocuklarda bacak veya kol ağrısı özellikle akşam saatlerinde ortaya çıkıyorsa ve çocuğunuzu uykudan uyandırıyorsa, ilk akla gelen neden genellikle “büyüme ağrısı” olur. Peki bu gerçekten sadece büyüme sürecinin bir parçası mı, yoksa daha ciddi bir ortopedik sorun olabilir mi?

Büyüme Ağrısı Nedir?

Büyüme ağrısı, genellikle aktif ve gelişme çağındaki çocuklarda alt ekstremitelerde (bacaklarda) görülen, sebebi tam olarak bilinmeyen bir durumdur. Genellikle 2-12 yaş arası çocuklarda görülür. Zaman zaman kaybolup tekrar edebilir ama genellikle kemik gelişimi tamamlandığında ortadan kaybolur.

Bu ağrılar:

• Genellikle her iki bacakta olur, ancak bazı vakalarda tek taraflı da görülebilir (yaklaşık %15).
• Gün sonunda, özellikle çocuğun aktif olduğu bir günün ardından ortaya çıkar.
• Bazen gece uykudan uyandırabilir, ancak sabah olduğunda genellikle kendiliğinden geçer.
• Ateş, iştahsızlık ya da genel halsizlik gibi sistemik belirtiler eşlik etmez.

Büyüme Ağrısı Neden Olur?

• Kemiklerin hızlı uzamasına kasların aynı hızda ayak uyduramaması
• Tendonların kemiğe yapıştığı bölgelerde stres oluşması
• Aşırı aktivite veya spor sonrası zorlanma
• Yetersiz beslenme veya D vitamini eksikliği

Hangi Durumlarda Doktora Başvurmalısınız?

Büyüme ağrısı, başka nedenlerin ekarte edilmesiyle konulan bir tanıdır; yani altta yatan enfeksiyon, romatizmal hastalıklar veya ortopedik bozukluklar olmadığından emin olunmalıdır. Çocuğunuzda aşağıdaki belirtiler varsa, mutlaka bir çocuk ortopedi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir:

• Ağrı yalnızca bir bacakta ise
• Ağrı oyun veya spor sırasında artıyorsa
• Diz altında hassasiyet, şişlik ya da belirgin bir çıkıntı varsa
• Dinlenmeyle geçmiyor, giderek şiddetleniyorsa
• Ateş eşlik ediyorsa
• Uykudan ağrı ile sık sık uyanıyorsa

Bu belirtiler, özellikle sporla uğraşan çocuklarda görülebilen Osgood-Schlatter hastalığı gibi büyüme plağını etkileyen daha ciddi sorunlara işaret edebilir.

Büyüme Ağrıları Nasıl Yönetilir?

• Hafif ağrılar için ılık duş, kaslara hafif masaj veya sıcak kompres rahatlatıcı olabilir.
• Ağrıya neden olan yoğun aktivitelerden bir süre kaçınılmalıdır.
• D vitamini ve kalsiyum düzeyi kontrol edilmeli, gerekirse takviye alınmalıdır.
• İlaç kullanılmadan önce mutlaka doktor onayı alınmalıdır. Çünkü anti-inflamatuar ilaçlar, altta yatan daha ciddi sorunları maskeleyebilir.

Sonuç: Büyüme Ağrısı mı, Yoksa Başka Bir Şey mi?

Büyüme ağrıları, çocukluk ve ergenlik döneminin doğal bir parçası olabileceği gibi bazı durumlarda daha ciddi kas-iskelet sistemi hastalıklarının belirtisi olabilir. Çocuğunuzun ağrıları tekrarlıyorsa, tek taraflıysa veya şiddeti artıyorsa, bunu “sadece büyüme ağrısıdır” diyerek geçiştirmek doğru olmaz. Özellikle spor yapan çocuklarda görülen diz altı ağrıları, mutlaka bir çocuk ortopedi uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.

Çocuğunuzun ağrıları hakkında emin değilseniz, Ankara’da çocuk ortopedi alanında uzman Prof. Dr. Güney Yılmaz’dan destek alabilirsiniz.